Zelve
Zelve, içinde yüzlerce mağara ve yerleşim yeri bulunan bir vadidir. Burada on beş Bizans dönemine ait mağara kilisesi bulunmaktadır ve 1960 yılına kadar burada bir Türk köyü yerleşimi vardı. Bugün ise Zelve halka açık bir açık hava müzesi halindedir.
Zelve Açık Hava Müzesi Nerededir ve Nasıl Gidilir?
Zelve Açık Hava Müzesi, Avanos’un 5 kilometre güneyinde yer almaktadır. Göreme-Avanos yolunun sağında 1 kilometre içerdedir. Zelve Açık Hava Müzesine ulaştığınızda hediyelik eşya dükkanlarına ve birkaç kafe sizi karşılamaktadır. Bunların hemen yanında Zelve Açık Hava Müzesine Giriş kapısı vardır. Müzeye giriş ücretlidir. Ancak Müze Kartınız varsa ücretsiz girebilir ve bu muhteşem yeri gezebilirsiniz.
Zelve Açık Hava Müzesi
Zelve inanılmaz derecede yürüyüş parkuruna sahiptir. Yürüyüş yollarını takip ederseniz, sizleri ana kiliselere ulaşırsınız. Vadi Y şeklindedir ve toplam uzunluğu 2 kilometredir. Yürüyüş sırasında Kaya evleri gördüğünüzde eminiz ki bir zaman yolculuğuna çıkacak ve burada yaşamış olan insanların arasına sızı vereceksiniz. Vadinin içerisine girince karşılaşacağınız manzaralar sizi adeta büyüleyecektir. Zaman içinde bir çok bölümünün yıkıma uğramış. Ancak gezilecek ve görülecek öyle yerleri var ki inanamayacaksınız.
Göreme Açık Hava Müzesi’ne kıyasla Zelve kiliseleri iyi maalesef iyi korunamamış. Ve burayı ziyaret eden insan sayısı Göreme Açık Hava Müzesine göre az. Bizce bu durum ziyaret edenler açısından bir şanstır.
Bizans Tarihi
Zelve, Bizans döneminden kalma bir yerleşim yeridir. Burada bulunan bazı kiliselerin MS 500’lü yıllarda yapılmıştır. Kapadokya‘da bulunan 6. yüzyıla ait kiliselerin yarısı Zelve’dedir.
Zelve’nin Greko-Romen döneminde küçük bir köy olduğu ve daha sonra Yunanca konuşan Romalılar tarafından Hıristiyanlaştırıldığı düşünülmektedir. Bölgenin Roma/Bizans zamanındaki adını bilinmiyoruz.
Bizans döneminden sonra Zelve, önce Selçukluların sonra Osmanlıların eline geçti ve bir Türk köyü oldu. Türkler, oyulmuş alanları genişletti. Hatta Türkler, nadir bulunan bir kayaya oyulmuş cami ve merkezi bir mezarlık inşa ettiler.
Modern tarih
1951-1952 yıllarında Zelve aileleri , kuzeydoğuya 1 kilometre uzaklıkta yeni inşa edilmiş bir köy olan Aktepe’ye yerleştiler.
Zelve Açık Hava Müzesi
1960’lı yıllarda Zelve’yi UNESCO Dünya Mirası Alanı ilan etti. Zelve’yi Açık Hava Müzesi olarak onayladı
Zelve’de Bulunan Kiliseler
Zelve’de Bizans döneminden kalma on beş mağara kilisesi vardır, ancak yarısı yıkılmış ve kötü durumdadır. MS 600’lü yıllarda yapılan kiliselerin yan duvarlarında oyulmuş kaya kabartma süslemeleri vardır ve çok dikkat çekicidir.
Günümüzde Zelve Açık Hava Müzesi
Zelvenin giriş tarafı günümüzde hala konser ve etkinlik alanı olarak kullanılmakta. Geziniz sırasında burada hayata geçirilen bir etkinlikle karşılaşma ihtimaliniz oldukça fazla ve umarım karşılaşırsınız. Bu manzaraya ve büyüye sahip bir yerde müzik dinlemenin keyfi bir başkadır.
Zelve vadisini gezmek ve keşfetmek istiyorsanız rahat kıyafetler tercih etmelisiniz. Çünkü bazen tırmanmaya bazen hızlı hareket etmek zorunda kalabilirsiniz. Keşfedeceğiniz göreceğiniz o kadar detay var ki şaşıracaksınız.
